Atamızın Vasiyetine Sahip Çıkıyoruz

BASINA VE KAMUOYUNA DUYURUDUR! Ulu önder Atatürk ve arkadaşlarının çağdaşlaşma uğruna ortaya koyduklarını ve Cumhuriyetin simgelerini yok etmeye çalışan anlayışların yeni hedefi Atatürk Orman Çiftliği’dir. Ancak bu amaçla yola çıkanların hedeflerine ulaşmanın ne denli güç olduğunu bilmesi gerekmektedir.

ATAMIZIN VASİYETİNE SAHİP ÇIKIYORUZ.

Ulu önder Atatürk ve arkadaşlarının çağdaşlaşma uğruna ortaya koyduklarını ve Cumhuriyetin simgelerini yok etmeye çalışan anlayışların yeni hedefi Atatürk Orman Çiftliği’dir. Ancak bu amaçla yola çıkanların hedeflerine ulaşmanın ne denli güç olduğunu bilmesi gerekmektedir. Çünkü çağdaşlaşma sürecine giren bir kentin yaklaşık 80 yıllık yazgısında daha başlangıç döneminden itibaren tarihimizde yerini almış, kimliğini vurgulamış ve belleklerimizde yer etmiş olan Atatürk Orman Çiftliği;

• Türkiye Cumhuriyetinin başkentinin sembolüdür,
• Çölü vahaya, stepi, bozkırı kültür arazisine değiştiren, bilincin, bilimin ve soluğun, azmin zafere dönüşmesinin simgesidir,
• Kırla kentin, Doğayla endüstrinin birlikte, iç içe nasıl yaşatılabileceğinin ispatıdır,
• Doğanın yok edilişi furyasında, seksen küsür yıl önceden bu günü kestirebilmenin, görebilmenin erdemidir,
• “Sürdürülebilir tarım”, “kentsel tarım”, “kent ormancılığı” gibi güncel kavramların henüz sözlüklerde bile yer almadığı bir dönemde tüm bu kavramları kullanarak tekniğe yönelişin, sosyal anlayışın, çağın ötesine geçebilmenin ve sonuçta bir mucize yaratmanın simgesidir,
• Meyvenin meyve suyuna, sütün yoğurda, peynire ve dondurmaya, arpanın biraya dönüştürüldüğü, üretimden tüketime kadar zincirin bütün halkalarını entegre eden, tarımın teknikle bütünleştiği bir çağdaş laboratuar ve anlayıştır,
• Kendisinden öncekileri model olarak almayan, tersine başkaları tarafından model alınan yeni, özgün ve modern bir örnektir,
• Ankara için Londra’nın Hyde Parkı, New York’un Central Parkı ve Paris’in Boulogne Ormanıdır,
• Ankara’nın çok yönlü bir güvencesi, Atatürk’ün Ankara’ya en büyük armağanıdır,

Özet olarak kültürdür, tarihtir, tekniktir, azimdir, zaferdir, kısacası Ankara için vazgeçilmesi olanaksız bir değerdir.

Bu gün AOÇ’yi gündeme taşıyanlar, “Safari Park” ya da benzeri tasarılar yerine bütün sorunlarına rağmen bu mirasın ulu önder Atatürk’ün öngördüğü ve haklılığı bu gün daha iyi anlaşılabilen amaçlara ulaşılabilmesi için nelerin yapılabileceğini tartışması gerekmektedir. Bu doğrultuda toplumsal bir çatışmaya neden olabilecek tepeden inme kararlar yerine ulu önder tarafından öngörülen çağdaş amaçları ve gerekleri kavrayacak, var olan sorunları aşacak, toplumsal yararları maksimize edecek bir anlayışla, demokratik çoğulcu bir yaklaşımla tartışılması zorunludur.

TMMOB Peyzaj Mimarları, A.O.Ç Müdürlüğü kuruluşu kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifi hakkındaki değerlendirmeleri şudur:

Ek Madde 1 de tanımlanan mevcut 5659 sayılı yasası 10. maddesi takasa imkan tanımazken yeni teklif edilen yasanın 1. fıkrası takasa imkan sağlamaktadır. Aynı alanla ilgili kanun maddelerinin birbiri arasında çelişkili bir durum bulunması kanun tekniği açısından uygun değildir.

Yine Ek Madde 1’ de sözü edilen “ aynı plan bölgesi ” ifadesinin büyüklüğü hakkında bir bilgi yoktur. Projesi bilinmeyen, ilke kararları olmayan Atatürk’ten tavsiye değil ulusal bir vasiyet statüsünde ki A.O.Ç konusundaki bu bilinmezlik tasarıya olan güveni ciddi zedelemektedir. Çünkü, imara tabi tuttukları zorunlu görülen alanların imar durumlarının incelenip, parsel bazında belirlenmesi ve bu parsellerin imar uygulamasındaki yeri tespit edilmelidir.Aksi halde kanunu uygulayıcı durumunda yetkilendirilen Büyükşehir Belediyesi Kanun’u istedikleri gibi uygulama esnekliğine sahip olacaktır.

1/5000’lik üst ölçek planları yapma yetkisi ile donanmış olan Büyükşehir Belediyesi asli vazifesi olan “ Koruma Nazım İmar Planı’nı ” 3. dönemdir yönetimde olduğu halde neden yapmamıştır ve yapmama konusunda ısrarlıdır?

Neden Koruma Amaçlı İmar yapmadığını anlamakta artık zorluk çekmiyoruz aslında. Yasalarla sınırlandırılmak istemiyor. Bu güne kadar tüm tahsislerin ve kiralamalarda amaç,alan büyüklüğü ve neresi olduğu kanun teklifinde belirtilmiştir.İlk defa bu kanun tasarısı ile Büyükşehir Belediyesi’ne sınırsız kullanım hakkı verilmesi kültür mirasımızın geleceği açısından düşündürücü.

Kültür Turizm Bakanlığı, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü Ankara Koruma Kurulu’nun 1991 yılında,1993yılında ve enson1998 yılında 1. derecede doğal ve tarihi sit alandır kararı aldığı A.O.Ç’ nin Koruma Amaçlı İmar Planı’nın hala yapılmamış olmasını ve bu yetkisi olduğu halde kanun tasarısı ile; ucu açık, proje bütünü olmadan, alan ve büyüklüğü belirsiz, kapalı alan tesisleri konusunda sadece taban verileri olup dikey silüet konusunda hiçbir teknik bilgi vermeyen Büyükşehir Belediyesi’nin tasarıya olan destek ve ısrarlı takibi inandırıcı değildir.

Yine aynı kanun tasarısı Ek Maddenin 2. fıkrasında ise yol, meydan, alt geçit ve raylı toplu taşıma ve benzeri hizmetleri yapma talebini masumane bulmadığımızı belirtmekteyiz. Çünkü 7310 sayılı yasanın ( g) bendi Büyükşehir Belediyesi’nin bu hizmeti yapması için yeterlidir. Bu hizmetler için alan talebi olduğunu söyleyen Büyükşehir Belediyesi yol, ulaşım hizmeti için hangi parsellerin düzenlenmesini istediği Büyükşehir Belediyesi hem kaç m2/dekar araziye gereksinimi olduğunu belirtmemekte hem de bedelsiz olarak istemektedir. Devlet mezarlığı hariç ,A.O.Ç’den ayrılmış tüm tahsislerde rayiç üzerinden bedelleri alınmış olan alan için yapılan teklif hem tüm yasal düzenlemelere aykırı hem de düşündürücüdür.

Yine kanun tasarısında sözü edilen “ yapılacak kapalı tesislerin taban alanı, A.O.Ç arazisinin %5’ ini geçemez . ” denmektedir. 33.393 dekar alan arazinin 1670 dekarının yapılaşmaya açılması demek olan bu talep 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na aykırıdır. Taban alanı belirlenen kapalı alan tesislerinin dikeyde boyutlarının ucu açıktır. 1. derece doğal sit alan kullanımını da ihlal edeceği konusunda tehlike sinyalleri vermiştir.

A.O.Ç hakkındaki kanun değişikliği;bu haliyleA.O.Ç ile ilgili tüm yasaları ihlal etmektedir ve Meclis’ ten geri çekilmelidir.

Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı’ na; Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’ nun mevcut haliyle A.O.Ç alanı 1. derece Doğal ve Tarihi Sit Alan kararlarına uygun ve 2863 sayılı Koruma Kanunu ile ilgili “ Alan Yönetimi ” yönetmeliği doğrultusunda yapması görevini yerine getirmekte geç kaldığının hatırlatmasının;

“ Günün koşulları denilerek,rekreasyon denilerek,hayvanat bahçesi işletmesi denilerek,halkımızı yolların dar olmasından kaynaklı trafik kazası olduğu yalanlarından uzak tutarak ve kazada yakınlarını kaybeden Ankaralı’ mızla; Ankara’ daki tüm fiziksel gelişim ve değişimlerin takipçisi, yasalara saygılı örgütleri karşı karşıya getirip toplumsal çatışmayı körükleme politikasından vazgeçmesinin hatırlatılmasının;

Ankaralı’ nın kentine, Atasına, Ata’ sının vasiyetine koşulsuz sahip çıkacağının hatırlatılması ile yüce Meclisimiz tarihi yanılgıdan kurtulacaktır.

Ankara’lının , tüm demokratik kitle örgütleri ile sivil toplum kuruluşlarının tek talebi vardır:

Ankara Büyükşehir Belediyesi , yasalarla alan yönetimi şekli çizilmiş olan A.O.Ç’nin Koruma İmar Plan yetkisi de kendisinde olması sebebiyle sorumluluğu üzerine almalı ve hazırlayacağı planla A.O.Ç’yi hak ettiği standarta getirmelidir.

Biz, TMMOB Peyzaj Mimarları Odası olarak A.O.Ç için yapılacak yasanın öngördüğü Koruma Nazım İmar Planlarında çalışmaya gönüllüyüz ve göreve hazırız.

Ayşegül ORUÇKAPTAN

BAŞKAN

TMMOB PEYZAJ MİMARLARI ODASI